Karakter
Het door mij gelezen boek is ‘Karakter’ van F.
Bordewijk. Eigenlijk komt dit boek niet uit het Naturalisme, maar uit de Nieuwe
Zakelijkheid. Deze periode is net iets later dan het Naturalisme, namelijk
vanaf ongeveer 1918.
Het Naturalisme is een literaire stroming van ongeveer
1875 tot en met 1914.
Het Naturalisme komt tot haar eind door het begin van
de Eerste Wereldoorlog.
Naturalisten waren realisten die de werkelijkheid zo
objectief mogelijk probeerden te beschrijven. Tekst moest zo neutraal mogelijk
zijn, er mocht geen commentaar van de schrijver in voorkomen. Het was daarom
eigenlijk ook mogelijk alle onderwerpen te bespreken. Het verschil tussen het
Realisme en Naturalisme is dat het realisme alleen beschrijft, en het
Naturalisme ook verklaart wat er wordt beschreven.
Er was een aantal verklaringen voor zaken zoals gedrag
van mensen: erfelijke aanleg, milieu waarin iemand was opgegroeid en de tijd
waarin iemand leefde.
Het idee dat de mens wordt bepaald door het noodlot,
het fatalisme, speelt in het Naturalisme een grote rol. Het laat zien dat men
is overgeleverd aan het lot, en weinig zelf te kiezen heeft in zijn of haar
levensloop.
In ‘Karakter’ zie je duidelijk een aantal kenmerken
van het naturalisme. Ten eerste de erfelijke factor die het gedrag van een
persoon verklaart. Bij de hoofdpersoon in ‘Karakter’ zie je dat Katadreuffe het
driftige, ongeduldige van zijn vader heeft.
Het stille en zwijgzame daarentegen heeft hij van zijn
moeder gekregen.
Ook het milieu waarin Katadreuffe opgroeit is van
belang. Hij groeit op zonder vader, die hem, als hij hem eenmaal heeft leren
kennen, vooral probeert tegen te werken.
Katadreuffe krijgt hierdoor iets verbitterds.
Tot slot speelt ook de tijd waarin het boek zich
afspeelt een belangrijke rol bij het vormen van de karakters van de
hoofdpersonen. Het boek speelt zich af tijdens de industrialisatie, waarin het
verschil tussen arm en rijk erg groot was.
Dreverhaven, de vader van Katadreuffe, is een
genadeloze deurwaarder die weinig respect heeft voor de armen.
Het karakter van de hoofdpersonen speelt een zeer
belangrijke rol in dit boek, zoals de titel waarschijnlijk al laat zien zijn de
verschillende karakters van de hoofdpersonen, en hoe dat botst, het onderwerp
van het boek.
Toch is het lastig nog meer kenmerken te vinden van
het Naturalisme.
Vooral het noodlot vind ik lastig in dit boek terug te
vinden, juist Katadreuffe die veel tegenheeft en weinig kans maakt in de
maatschappij lukt het op te klimmen naar advocaat. Dit komt niet echt overeen
met het idee van noodlot.
Je kunt wel goed zien dat het boek uit de periode de Nieuwe
Zakelijkheid komt. Het boek gaat over het zakenleven, en dingen worden allemaal
vrij zakelijk beschreven.
Bij het lezen van je titel was ik meteen al blijverrast. Je hebt het zelfde boek gelezen als ik en ik kon daardoor niet wachten om te zien hoe jij het boek had ervaren.
BeantwoordenVerwijderenJe begint je verhaal met te vertellen dat je boek niet uit het naturalisme komt, maar uit de nieuwe zakelijkheid. Persoonlijk weet ik wat de opdracht was en waar dit dus over gaat. Voor mensen die de opdracht niet kennen, is het misschien wat lastiger te achterhalen waarom je begint over “Eigenlijk komt dit boek niet uit het Naturalisme,”
Vervolgens leg je zakelijk uit hoe het Naturalisme in elkaar steekt en wat de kenmerken zijn van deze stroming op literair gebied gevolgd door een uitleg over het fatalisme.
Daarna komt de uitwerking van de bovengenoemde kenmerken in het boek zelf. Ik moet zeggen dat het interessant was om te lezen hoe de “verklaringen voor zaken zoals gedrag van de mens” allemaal terug waren te vinden in het boek. Zelf had ik een aantal wel al bedacht, maar bij het lezen van je stuk bleek dat ze allemaal zijn terug te vinden in Karakter.
Wat ik daarentegen jammer vind is hoe je het stuk afsluit. “Je kunt wel goed zien dat het boek uit de periode de Nieuwe Zakelijkheid komt. Het boek gaat over het zakenleven, en dingen worden allemaal vrij zakelijk beschreven.” Ik zou hier graag wat meer hebben gezien over wat nieuw zakelijkheid precies inhoud en hoe dit terug komt in het boek. Maar aangezien het niet de opdracht was, is dit niet verplicht.
Met andere woorden een goed geschreven stuk, maar het einde had wat mij betreft iets sterker kunnen zijn.