zaterdag 18 oktober 2014

Verwerkingsopdracht Naturalisme B.



 Vrije wil?

Al sinds de mens bestaat is er een discussie of er iets als vrije wil bestaat. Iedereen heeft er zo zijn eigen mening over, maar er zijn ruwweg drie hoofdgroepen te onderscheiden die een andere mening hebben over dit onderwerp.

Het Determinisme zegt dat men helemaal geen vrije wil heeft. Alles ligt al vast bij de geboorte, doordat men steeds meer kan verklaren van de natuurkunde en biologie is het steeds minder aannemelijk dat men daadwerkelijk een vrije wil heeft.
De biologie, en dan vooral de neurologische kant bijvoorbeeld, is in staat om precies te beschrijven waarom mensen reageren hoe ze reageren. Aan de hand hiervan zou je kunnen zeggen dat dit in een onderbewustheid gebeurt, en men dus geen vrije wil heeft.

Het Compatibilisme daarentegen zegt dat het Determinisme te verenigen valt met vrije wil. Dit wil zeggen dat het klopt dat een hele boel dingen verklaard kunnen worden, maar dit eigenlijk leidt dat mensen beter kunnen beslissen wat wel of niet goed voor ons zou zijn. Men heeft dus wel een vrije wil, maar je moet je wel goed verdiepen in wat wel of niet bij jou past, door naar de verklaringen te kijken.

Ten slotte heb je ook het Incompatibilisme.
Deze opvatting zegt dat het niets uit maakt hoe gedetermineerd de wereld is, dus in hoeverre alles is verklaard. Het gaat erom dat we het gevoel hebben dat we vrije wil hebben, en dat zou ons weer vrij maken.

Het Determinisme sluit het best aan bij het Naturalisme. Dit omdat bij het Naturalisme het Fatalisme, dus dat de mens is bepaald door het noodlot, een grote rol. Het Determinisme zegt eigenlijk net als het Fatalisme dat men geen invloed heeft op hoe je leven zal gaan, en dat je dus ook geen vrije wil hebt.

Met alle huidige wetenschappelijke verklaringen zou je al snel naar het Determinisme neigen. Ik persoonlijk denk dat dat niet helemaal klopt. Het is waar dat veel te verklaren is, maar ik denk dat je juist met die kennis kunt beslissen of je wel of niet zo wil zijn of reageren. Ik kan me dus beter vinden in het Compatabilisme. 

Verwerkingsopdracht Naturalisme A.

Karakter 

Het door mij gelezen boek is ‘Karakter’ van F. Bordewijk. Eigenlijk komt dit boek niet uit het Naturalisme, maar uit de Nieuwe Zakelijkheid. Deze periode is net iets later dan het Naturalisme, namelijk vanaf ongeveer 1918.

Het Naturalisme is een literaire stroming van ongeveer 1875 tot en met 1914.
Het Naturalisme komt tot haar eind door het begin van de Eerste Wereldoorlog.
Naturalisten waren realisten die de werkelijkheid zo objectief mogelijk probeerden te beschrijven. Tekst moest zo neutraal mogelijk zijn, er mocht geen commentaar van de schrijver in voorkomen. Het was daarom eigenlijk ook mogelijk alle onderwerpen te bespreken. Het verschil tussen het Realisme en Naturalisme is dat het realisme alleen beschrijft, en het Naturalisme ook verklaart wat er wordt beschreven.
Er was een aantal verklaringen voor zaken zoals gedrag van mensen: erfelijke aanleg, milieu waarin iemand was opgegroeid en de tijd waarin iemand leefde.

Het idee dat de mens wordt bepaald door het noodlot, het fatalisme, speelt in het Naturalisme een grote rol. Het laat zien dat men is overgeleverd aan het lot, en weinig zelf te kiezen heeft in zijn of haar levensloop.

In ‘Karakter’ zie je duidelijk een aantal kenmerken van het naturalisme. Ten eerste de erfelijke factor die het gedrag van een persoon verklaart. Bij de hoofdpersoon in ‘Karakter’ zie je dat Katadreuffe het driftige, ongeduldige van zijn vader heeft.
Het stille en zwijgzame daarentegen heeft hij van zijn moeder gekregen.
Ook het milieu waarin Katadreuffe opgroeit is van belang. Hij groeit op zonder vader, die hem, als hij hem eenmaal heeft leren kennen, vooral probeert tegen te werken.
Katadreuffe krijgt hierdoor iets verbitterds.
Tot slot speelt ook de tijd waarin het boek zich afspeelt een belangrijke rol bij het vormen van de karakters van de hoofdpersonen. Het boek speelt zich af tijdens de industrialisatie, waarin het verschil tussen arm en rijk erg groot was.
Dreverhaven, de vader van Katadreuffe, is een genadeloze deurwaarder die weinig respect heeft voor de armen.
Het karakter van de hoofdpersonen speelt een zeer belangrijke rol in dit boek, zoals de titel waarschijnlijk al laat zien zijn de verschillende karakters van de hoofdpersonen, en hoe dat botst, het onderwerp van het boek.  

Toch is het lastig nog meer kenmerken te vinden van het Naturalisme.
Vooral het noodlot vind ik lastig in dit boek terug te vinden, juist Katadreuffe die veel tegenheeft en weinig kans maakt in de maatschappij lukt het op te klimmen naar advocaat. Dit komt niet echt overeen met  het idee van noodlot.

Je kunt wel goed zien dat het boek uit de periode de Nieuwe Zakelijkheid komt. Het boek gaat over het zakenleven, en dingen worden allemaal vrij zakelijk beschreven.