Vrije wil?
Al sinds de mens bestaat is er een discussie
of er iets als vrije wil bestaat. Iedereen heeft er zo zijn eigen mening over,
maar er zijn ruwweg drie hoofdgroepen te onderscheiden die een andere mening
hebben over dit onderwerp.
Het Determinisme zegt dat men helemaal geen
vrije wil heeft. Alles ligt al vast bij de geboorte, doordat men steeds meer
kan verklaren van de natuurkunde en biologie is het steeds minder aannemelijk
dat men daadwerkelijk een vrije wil heeft.
De biologie, en dan vooral de neurologische
kant bijvoorbeeld, is in staat om precies te beschrijven waarom mensen reageren
hoe ze reageren. Aan de hand hiervan zou je kunnen zeggen dat dit in een
onderbewustheid gebeurt, en men dus geen vrije wil heeft.
Het Compatibilisme daarentegen zegt dat het
Determinisme te verenigen valt met vrije wil. Dit wil zeggen dat het klopt dat
een hele boel dingen verklaard kunnen worden, maar dit eigenlijk leidt dat
mensen beter kunnen beslissen wat wel of niet goed voor ons zou zijn. Men heeft
dus wel een vrije wil, maar je moet je wel goed verdiepen in wat wel of niet
bij jou past, door naar de verklaringen te kijken.
Ten slotte heb je ook het Incompatibilisme.
Deze opvatting zegt dat het niets uit maakt
hoe gedetermineerd de wereld is, dus in hoeverre alles is verklaard. Het gaat
erom dat we het gevoel hebben dat we vrije wil hebben, en dat zou ons weer vrij
maken.
Het Determinisme sluit het best aan bij het
Naturalisme. Dit omdat bij het Naturalisme het Fatalisme, dus dat de mens is
bepaald door het noodlot, een grote rol. Het Determinisme zegt eigenlijk net
als het Fatalisme dat men geen invloed heeft op hoe je leven zal gaan, en dat
je dus ook geen vrije wil hebt.
Met alle huidige wetenschappelijke
verklaringen zou je al snel naar het Determinisme neigen. Ik persoonlijk denk
dat dat niet helemaal klopt. Het is waar dat veel te verklaren is, maar ik denk
dat je juist met die kennis kunt beslissen of je wel of niet zo wil zijn of
reageren. Ik kan me dus beter vinden in het Compatabilisme.